In de afgelopen twaalf jaar heeft paus Franciscus wereldwijd invloed uitgeoefend op de koers van de rooms-katholieke kerk. Ook in De Bilt is zijn nalatenschap voelbaar. Diaken Wim Kremer ziet hoe de boodschap van de paus mensen lokaal heeft geïnspireerd.
– door: Quinten Bol (SvJ/HU)
Toen Jorge Mario Bergoglio in 2013 paus werd en de naam Franciscus aannam, voelde Wim Kremer, die actief is bij verschillende rooms-katholieke kerken binnen de regio, direct dat er een andere wind woei. “Hij was de derde paus die ik bewust meemaakte en vanaf het begin voelde ik dat er iets nieuws ging gebeuren.” Kremer noemt de eerste daden van de paus, zoals het wassen van voeten van gevangenen en zijn bezoek aan vluchtelingen, een symbool voor wie hij was en voor wat hij wilde uitdragen.
Geen woorden maar daden
Ook in De Bilt is zijn voorbeeld opgevolgd. Kremer wijst op de jaarlijkse lintjesregen waarin opvallend veel mensen een koninklijke onderscheiding ontvingen, omdat zij via de kerk maatschappelijke impact hebben gemaakt. “Of het nu gaat om vrijwilligerswerk binnen sportverenigingen of steun aan kwetsbare gezinnen, hun drijfveren zijn vaak geworteld in waarden die Franciscus uitdroeg: nabijheid, compassie en dienstbaarheid.” Van de vijftien onderscheidingen werden er dus bij elf daarvan ook vermeld dat het ging om actieve leden van de kerk. De diaken zegt daarop: “Dit is het levende voorbeeld van de impact van Franciscus”.
Kremer vindt het fijn dat de rooms-katholieke gemeenschap zich op deze manier manifesteert. Volgens hem een voorbeeld voor kerkgangers, maar ook voor mensen daarbuiten. “Als mensen zien hoe fijn het is om een ander te helpen, volgt de rest vanzelf. Ook als je niet gelooft.”
Nieuwe manier van denken
Voor Kremer lag de grootste kracht van Franciscus in zijn vermogen om richting te geven door middel van een intern kompas. “Franciscus zei ooit: ‘Op het moment dat je alleen nog in zekerheden gelooft, komt bijgeloof om de hoek kijken’. Dit zie ik ook sterk terug in onze regio. Mensen willen vasthouden aan simpele antwoorden, maar die zijn er niet altijd.” Franciscus leerde de mensen volgens Kremer op een nieuwe manier naar deze onzekerheden te kijken.
De nadruk kwam daardoor te liggen op een open gesprek. Op gevoelige thema’s zoals homoseksualiteit of abortus was Franciscus soms behoudend, maar nooit veroordelend. “Hij durfde dat gesprek aan te gaan. Niet vanuit overtuiging dat hij gelijk had, maar vanuit de vraag: wat vind jij en wat ligt daaraan ten grondslag?” Kremer heeft hierdoor een verschuiving zien ontstaan. Zo zegt hij dat er meer ruimte is voor een dialoog zowel binnen de gemeenschap, maar ook daarbuiten.
Hoewel er binnen de Biltse kerk volgens Kremer nog steeds niet altijd genoeg wordt gepraat, merkt hij wel dat het meer gebeurt. Er kwamen nieuwe perspectieven, bijvoorbeeld over homoseksualiteit of abortus, en die dragen volgens de diaken ook bij aan de groei van de kerk. Door Franciscus’ opvattingen zou er minder polarisatie zijn, verandert de kerk zijn niet altijd goede reputatie en krijgen jongeren de kans om met een ruimere blik naar de wereld te kijken. “Ik denk dat iedereen daar behoefte aan heeft.”
Toekomst
Wie de nieuwe paus gaat worden, is nog niet bekend. Het conclaaf, waarin gestemd wordt over deze keuze, begint op 7 mei. Als het aan Kremer ligt, komt er een paus die de positieve lijn doorzet. “De menselijkheid die Franciscus liet zien en hoe dat zelfs hier lokaal voelbaar is, zal altijd blijven. Maar een paus die dezelfde koers volgt, is van harte welkom.”
Luister naar het gesprek dat Quinten Bol voor RouletteFM met diaken Wim Kremer had.
